Posterior Kompozit Restorasyonlarda Kullanılan Bölümlü (Sectional) Matriks Sistemleri: Özellikleri ve Klinik Avantajları

1. Giriş

Posterior diş restorasyonlarında, özellikle sınıf II kompozit uygulamalarında, anatomik uyum ve sıkı kontakt noktalarının sağlanması, restorasyonun uzun ömürlülüğü ve fonksiyonelliği açısından kritik öneme sahiptir. Geleneksel çevresel matriks sistemlerinin yerini alan bölümlü matriks (sectional matrix) sistemleri, bu hedeflere ulaşmada daha güvenilir ve etkili bir alternatif sunmaktadır.

2. Bölümlü Matriks Sistemlerinin Tanımı ve Özellikleri

Bölümlü matriks sistemleri, anatomik olarak şekillendirilmiş ince metal veya şeffaf plastik bantlar, uygun boyutta kamalar ve sabitlenmiş pozisyonda tutucu halkalardan (matriks halkası veya matriks ringi) oluşur. Bu sistemler, dişin doğal anatomisini taklit ederek restorasyonun marjinal uyumunu ve kontakt noktalarını iyileştirir.

3. Klinik Avantajlar

Anatomik Kontur Sağlama: Preform bantlar, restorasyonun doğal diş konturlarını taklit ederek estetik uyumu artırır.
Sıkı Kontakt Noktası Oluşumu: Matriks halkası (ring) ile birlikte kullanılan sistemler, sıkı ve stabil kontakt noktalarının oluşumunu destekler.
Minimal Marjinal Sızıntı: İyi adapte olmuş bantlar, kompozit materyalin sızıntı riskini azaltır.
Kolay Uygulama ve Çıkarma: İnce ve esnek bantlar, uygulama sırasında minimal travma ile yerleştirilip çıkarılabilir.
Doku Dostu Uygulama: Yumuşak dokulara minimal travma uygulayarak, postoperatif komplikasyonları azaltır.

4. Kullanılan Çeşitler ve Endikasyon Alanları

Preform Metal Bantlar: Anatomik olarak şekillendirilmiş, ince ve esnek bantlar.
Şeffaf Plastik Bantlar: Işıkla sertleşen materyaller için uygun, esnek bantlar.
Separasyon Halkaları / Matriks Halkası (Ring): Dişler arasında hafif ayrım oluşturarak, kontakt oluşumunu kolaylaştırır.
Kamalar: Marjinal sızıntıyı azaltmak ve bant adaptasyonunu iyileştirmek için kullanılır.

Bu sistemler, özellikle geniş kavitelerde ve eksik tüberküllerde bile başarılı sonuçlar sağlar.

5. Klinik Uygulama Önerileri ve Teknik İpuçları

Doğru Bant Seçimi: Dişin anatomisine uygun bant seçimi, restorasyonun başarısı için kritiktir.
Matriks Halkası Kullanımı: Halkalar, bantların doğru pozisyonda kalmasını sağlar ve sıkı kontakt noktalarının oluşumunu destekler.
Kama Yerleştirme: Bant ile diş arasındaki boşluğu doldurarak, marjinal uyumu iyileştirir.
Bantın Doğru Pozisyonu: Bant, dişin anatomik konturlarına uygun olarak yerleştirilmelidir.
Restorasyon Sonrası Değerlendirme: Kontakt noktaları ve marjinal uyum dikkatlice değerlendirilmelidir.

6. Sonuç

Bölümlü (sectional) matriks sistemleri, posterior kompozit restorasyonlarda anatomik uyum, sıkı kontakt noktası ve minimal marjinal sızıntı sağlama açısından üstün bir alternatif sunmaktadır. Doğru kullanımı, restorasyonların uzun ömürlülüğünü ve fonksiyonelliğini artırır. Matriks halkası / ring kullanımı klinik uygulamada kolaylık sağlar.

7. Kaynakça

Owens BM. An evidence-based review of dental matrix systems. Gen Dent. 2016;64(5):64–70.
Shaalan OO, Al-Mashhadani SA. Clinical evaluation of sectional matrix versus circumferential matrix systems in posterior composite restorations. J Int Oral Health. 2021;13(1):1–6.
Alshardan R, Al-Harbi FA, Al-Dosari AM. Evaluation of matrix systems on the proximal contact tightness of class II composite restorations: A systematic review. J Dent. 2023;129:104287.
Bailey O. Sectional matrix solutions: the distorted truth. Br Dent J. 2021;230(5):295–300.
Tolba ZO, Al-Dosari AM, Alshardan R. Impact of matrix systems on proximal contact tightness and marginal integrity of class II composite restorations. BMC Oral Health. 2023;23(1):1–8.